ظرفیت کره زمین برای سکونت چند نفر است؟ - وبلاگ ساعتچی

به گزارش وبلاگ ساعتچی، از سال 1930 تا 1974، جمعیت دنیا ظرف 44 سال دوباره 2 برابر شد. اما آیا قرار است که جمعیت دنیا با همین نرخ به رشد ادامه دهد؟ و آیا محدودیتی برای تعداد جمعیتی که زمین می توان تحمل کند وجود دارد؟

وبلاگ ساعتچی | امروز حدود 8 میلیارد نفر روی زمین زندگی می نمایند، اما سیاره ما همواره تا این حد شلوغ و پرجمعیت نبوده است. درحدود 300000 سال قبل، احتمالاً وقتی که انسان خردمند برای اولین بار پدیدار شد، کلِ جمعیت کره زمین بین 100 تا 10000 نفر بود. برطبقِ جوئل کوهن، رئیس آزمایشگاه جمعیت در دانشگاه های راکفلر و کلمبیا در نیویورک، تعداد جمعیت روی زمین در ابتدا آن قدر کم بود که تقریباً 35000 سال طول کشید تا این جمعیت 2 برابر شد.

به گزارش وبلاگ ساعتچی ، بعد از ابداع کشاورزی در حدود 15000 تا 10000 سال قبل، وقتی بین 1 تا 10 میلیون نفر روی زمین زندگی می کردند، تقریبا! 1500 سال طول کشید تا جمعیت 2 برابر گردد. تا قرن شانزدهم، مدت زمانی که برای 2 برابر شدنِ جمعیت احتیاج بود به 300 سال کاهش پیدا کرد؛ و تا چرخش قرن نوزدهم، این مدت به 130 سال رسید.

از سال 1930 تا 1974، جمعیت دنیا ظرف 44 سال دوباره 2 برابر شد. اما آیا قرار است که جمعیت دنیا با همین نرخ به رشد ادامه دهد؟ و آیا محدودیتی برای تعداد جمعیتی که زمین می توان تحمل کند وجود دارد؟

برطبق کوهن، آنتونی وان لیووِنهوک، دانشمند و مخترع میکروسکوپ، در سال 1679 پیش بینی نموده بود که کره زمین گنجایشِ 13.4 میلیارد نفر را دارد. او محاسبه نموده بود که هلند صاحب 1 قسمت از 13400 قسمتِ قابلِ زیست روی زمین است و بعد 1 میلیون نفر جمعیتِ هلند را در 13400 ضرب نموده بود.

کوهن طی 40 سال تحقیق 65 تخمین درباره ظرفیتِ جمعیتِ کره زمین گردآوری نموده که از 1 میلیارد نفر تا 1 تریلیون نفر متغیر است. او می گوید: پراکندگیِ تخمین ها درباره تعداد نفراتی که زمین می تواند حمایت کند با گذشتِ زمان افزایش پیدا نموده است. این یعنی توافق بر سر تعداد انسان های خردمندی که سیاره ما می تواند از آن ها حمایت کند، اندک است.

در بدوِ امر این مهندسان بودند که از اصطلاحِ ظرفیتِ حمل برای توصیفِ تعداد محموله هایی که یک کشتی می تواند حمل کند، استفاده کردند. در قرن نوزدهم، مدیرانِ حیات ِ وحش از این اصطلاح برای مدیریت گله استفاده کردند و بعد از آن بود که این مفهوم در بوم شناسی و برای توصیفِ حداکثرِ جمعیتِ گونه هایی که یک زیستگاه خاص می تواند از آن ها حمایت کند، استفاده شد.

کوهن می گوید اگر تولد و مرگ در یک زیستگاه خاص برابر باشد، جمعیت ثابت می ماند. اما تغییراتِ زیست محیطی مثلِ جمعیت و بیماری، می تواند ظرفیتِ حملِ زیستگاه ها را افزایش یا کاهش دهد.

آن طور که کوهن شرح می دهد، وقتی نوبت به جمعیتِ انسان ها می رسد، ظرفیتِ حمل بستگی به محدودیت های طبیعی و انتخاب های بشر دارد. برای مثال، محدودیت های طبیعی شاملِ ظرفیتِ غذا و محیط های غیرقابلِ سکونت می گردد. انتخاب های بشر شاملِ تعاملاتِ بینِ اقتصاد و فرهنگ، مثل چگونگیِ فراوری و مصرف کالاها، مقدارِ تولد، میانگینِ طول عمر و مهاجرت می گردد.

پاتریک گرلند از بخشِ جمیعتِ سازمان ملل در نیویورک، می گوید: آینده جمعیتِ دنیا را تلفیقی از بقا و فراوریمثل معین می نماید. اگر نسبتِ دو فرزند به ازای هر زوج برقرار باشد، آن وقت کمابیش ثباتِ جمعیت حفظ می گردد. زمانی که از نسلی به نسلِ دیگر، تعداد بچه هاِ هر زوج به کم تر از دونفر کاهش پیدا کند، جمعیت آب می رود یا کاهش پیدا می نماید. اگر نسبتِ بیش تر از 2 فرزند به ازای هر زوج برقرار باشد و اکثریتِ جمعیت بقا پیدا نمایند، آن وقت جمعیت رشد می نماید.

بسیاری از کشور های کم عایدیِ دنیا مقدارِ تولد بالا و خانواده های پرجمعیت دارند، اما درعوض مقدارِ مرگ ومیرِ نوزادان در آن ها بالا و طولِ عمر ها نیز کوتاه است. اما گرلند می گوید: تعداد کشور هایی که به محضِ رسیدن به سطحی از توسعه فرهنگیِ اجتماعی-اقتصادی، به دو فرزند یا کم تر به ازای هر زوج گرایش پیدا نموده اند رو به افزایش است. این یعنی با اینکه دسترسی به مراقبت های بهداشتی باعث شده که طول عمر ها افزایش پیدا کند، که می تواند تحتِ شرایطی باعثِ رشد جمعیت گردد، این دسترسی بیش تر در کشور هایی دیده می گردد که نرخِ تولد در آن ها در حالِ کاهش است.

جمعیتِ دنیا در دهه 1960 به اوج رسید و از آن موقع در حالِ کاهش بوده است. برطبقِ بخشِ جمعیت سازمان ملل، در سال 1950، میانگین نرخ تولد 5.05 فرزند به ازای هر زن بود. در سال 2020، این مقدار به 2.44 فرزند به ازای هر زن کاهش پیدا کرد.

همان طور که گرلند شرح داده است، در حالِ حاضر اجماعِ علمی آن است که جمعیتِ دنیا در اواخر این قرن به اوج خود خواهد رسید. پیش بینی شده که جمعیت دنیا در دهه 2080 به 10.4 میلیارد نفر خواهد رسید و تا سال 2100 ثابت خواهد ماند. اما گرلند هم چنین تأکید نموده است که هرچه جمعیت شناسان در خصوصِ آینده دورتری پیش بینی می نمایند، پیش بینی های شان نامطمئن تر می گردد.

تعداد جمعیتی که کره زمین می توان حمایت کند یک رقمِ ثابت نیست. طریقی که انسان ها منابعِ طبیعی را فراوری و مصرف می نمایند بر اینکه محیط زیستِ ما چگونه قادر به حفظ جمعیتِ آینده خواهد بود، اثر می گذارد. همان طور که گرلند می گوید، وقتی صحبت از ظرفیت حمل است، شیوه فراوری، شیوه مصرف و اینکه چه کسی به چه چیزی و چگونه دسترسی دارد، اهمیت پیدا می نماید.

مطالعه ای که به وسیلهِ آموزشگاهِ ملی علوم اجرا شده است، نشان می دهد که اگر جمعیت ایالات متحده گیاه خوار شوند، زمینی که به جای تغذیه دام برای فراوری گوشت صرفِ فراوری و پرورش محصولات برای تغذیه انسان ها می گردد، می تواند 350 میلیون آمریکایی بیش تر را سیر کند.

برطبقِ ماکس روزر، مدیر برنامه مارتین آکسفورد در توسعه دنیای در انگلستان، می گوید در کشور های با عایدی بالا که دسترسی زنان به تحصیلات و برنامه تنظیم خانواده افزایش یافته است، نرخ تولد کم تر و خانواده ها کوچک تر از کشور های کم عایدی یا با عایدیِ میانه است.

روی هم رفته، سقفی برای تعداد نفراتی که کره زمین می تواند حمایت کند وجود دارد، اما ما نمی دانیم که این رقم دقیقاً چیست. این رقم بستگی به این دارد که ما چگونه فراوری و مصرف و منابع مان را مدیریت می کنیم.

به عقیده کوهن، اگر می خواهیم روی ظرفیتِ حملِ کره زمین اثر بگذاریم، باید تصمیم بگیریم که چه تعداد از انسان ها یک جگوار با چهار چرخ و چه تعداد یک جگوار با چهار پا می خواهند.

منبع: Science

ترجمه: عاطفه رضوان نیا