4 مجموعه داستان کوتاه ایرانی که زمان زیادی را برای مطالعه نمی گیرند - وبلاگ ساعتچی

به گزارش وبلاگ ساعتچی، خواندن یک صفحه از یک کتاب مانند نگاه کردن به جهان از دریچه ای درخشان تر ما را وسوسه می کند که سفری را برای ماجراها و اطلاعات بیشتر آغاز کنیم. در روزگاری که زندگی مدرن مشغله های زیادی ایجاد کرده، خواندن یک داستان کوتاه راهی مناسب برای لذت بردن از لحظات فراغت و تجربه لحظه ای آرامش در این جهانی شلوغ است. در ادامه 4 مجموعه داستان کوتاه ایرانی را به شما معرفی می کنیم که زمان زیادی را برای مطالعه از شما نخواهند گرفت.

1. یوزپلنگانی که با من دویده اند

بیژن نجدی در 24 آبان 1320 در خاش متولد شد. او کارشناسی ارشد خود را در رشته ریاضیات دریافت کرد و از اولین نویسندگانی بود که در جنگ ایران و عراق به جبهه رفت. بیژن نجدی در لاهیجان به تدریس مشغول بود و بعدتر به نوشتن شعر و داستان کوتاه به سبک واقع گرایانه و سورئالیستی روی آورد. بیژن نجدی از نویسندگانی است که عناصر شاعرانه هم در نوشته­های خود آورده است.

• 4 مجموعه داستان کوتاه خارجی که می توانید در زمانی کوتاه بخوانید

نجدی پس از برنده شدن جایزه مهم گردون در سال 1376 در لاهیجان درگذشت. در میان بهترین آثار او یوزپلنگانی که با من دویده اند و کتاب دوباره از همان خیابان ها. مجموعه یوزپلنگانی که با من دویده اند شامل 10 تا داستان است و این تنها کتابی است که در زمان حیات بیژن نجدی منتشر شد و بقیه آثار او بعد از مرگش منتشر شدند. ده داستانی که در این کتاب آمده است عبارتند از: سپرده به زمین، استخری پر از کابوس، روز اسبریزی، تاریکی در پوتین، شب سهراب کشان، چشم های دکمه ای من، مرا بفرستید به تونل، خاطرات پاره پاره دیروز، سه شنبه خیس و گیاهی در قرنطینه. در ابتدای این کتاب قسمتی از وصیت نامه بیژن نجدی آمده است که این چنین نوشته است:

و می بخشم به پرندگان

رنگ ها، کاشی ها، گنبدها

به یوزپلنگانی که با من دویده اند

غار و قندیل های آهک و تنهایی

و بوی باغچه را

به فصل هایی که می آیند

بعد از من

در کتاب یوزپلنگانی که با من دویده اند جان بخشیدن به اشیا، لطافت و روانی شاعرانه را می توان مشاهده کرد ولی این رگه شعر بر داستان چیره نمی شود و همین باعث جذاب­تر شدن این مجموعه شده است. بیژن نجدی در این کتاب از موضوعی صحبت می کند که همه ما را به آن فکر کرده ایم، به مرگ. یوزپلنگ همان حیوانی است که مورد هجوم و انقراض قرار گرفته است و بیژن نجدی ماهرانه در داستان های خود از مرگ، اسارت و سایر احساسات عمیق آدمی صحبت می کند.

قسمتی از کتاب یوزپلنگانی که با من دویده اند را با هم می خوانیم:

2. انتری که لوطی اش مرده بود

صادق چوبک متولد 14 تیر ماه 1295 در بوشهر است. او نویسنده داستان کوتاه، درام و رمان و از نویسندگان برجسته قرن 20 ایران است. داستان های کوتاه صادق چوبک دارای پیچیدگی است و تمرکز بر یک موضوع واحد دارد که باعث می شود برخی آثارش را با نقاشی های مینیاتور ایرانی مقایسه کنند. صادق چوبک از اولین کوتاه نویسان قصه های فارسی است.

خیمه شب بازی اولین مجموعه داستان صادق چوبک بود که در سال 1324 منتشر شد و در سال 1328 اثر انتری که لوطی اش مرده بود که سه تا داستان و یک نمایشنامه بود، به چاپ رسید. صادق چوبک با این اثر به عنوان یکی از نویسنده های صاحب سبک در ادبیات معاصر ایران شناخته شد.

کتاب انتری که لوطی اش مرده بود در مورد میمونی است که با صاحب خودش که نام لوطی را در این داستان دارد، به شهرهای مختلف سفر می کند و داستان از اینجا شروع می شود که میمون، یک روز صبح متوجه می شود که صاحبش لوطی در خواب از دنیا رفته است. میمون یا همان مخمل با هرج و مرج و چرخیدن به دور لوطی سعی در بیدار کردن لوطی دارد و وقتی می بیند که لوطی حرکتی نمی­کند مخمل مسرور از اینکه با مردن صاحبش آزادی پیدا کرده است. مخمل با تلاش بسیار و اطمینان از اینکه صاحبش مرده است میخ طویله را که به او وصل است را از جا در می آورد ولی هم چنان با حالتیکه میله به او وصل است فرار می کند. در راستا رفتن یکسری حوادث برای مخمل می افتد که باعث می شود در آخر دوباره به سمت صاحبش یعنی لوطی برشود.

در قسمتی از کتاب انتری که لوطی اش مرده بود می خوانیم:

3. سه تار

جلال آل احمد در سال 1302 در یک خانواده مذهبی در تهران متولد شد. او در تمام زندگی خود یک معلم بود. آل احمد نویسنده و منتقد اجتماعی با نفوذ و پرکاری بود که مجموعه کارهای او عموما شامل داستان های کوتاه است. از آثار برجسته جلال آل احمد می توان به دید و بازدید، نفرین زمین، مدیر مدرسه، سه تار، از رنجی که دیدیم، غرب زدگی، زن زیادی و سنگی بر گور اشاره کرد. آل احمد با رمان نویس و مترجم، سیمین دانشور ازدواج کرد. این زوج فرزندی نداشتند. او در سال 1348 درگذشت.

کتاب سه تار مجموعه ای از 13 داستان کوتاه فارسی به عناوین: سه تار، بچه مردم، وسواس، لاک صورتی، وداع، زندگی که گریخت، آفتاب لب بام، گناه، نزدیک مرزن آباد، دهن کجی، آرزوی قدرت، اختلاف حساب، الگمارک و المکوس است.

این کتاب در رابطه با فرهنگ مردم ایران است. کتاب سه تار از جامعه ای که دچار خرافات و فقر فرهنگی است انتقاد می کند و تلاش می کند این فرایند را تغییر دهد. ساختار کلی این کتاب به این شکل است که که گویی از زبان مردم شنیده شده است. این کتاب درمورد جامعه ای صحبت می کند که با مشغول کردن مردم به خرافه ها و مسایل بسیار ریز شرعی از مسائل و اتفاقات مهم تر منحرف بکند. داستان اصلی این مجموعه داستان در مورد فردی است که به تازگی سه تار خریده است و با مسائل زیادی مشغول به نواختن می شود اما در نهایت با تجربه خوبی روبرو نمی شود.

در قسمتی از کتاب سه تار می خوانیم:

4. یکی بود یکی نبود

محمد علی جمالزاده متولد 23 دی 1270 که نویسنده، مترجم، پژوهشگر است و لقب پدر داستان نویسی کوتاه را دارد یکی از مهم ترین چهره های ادبیات فارسی قرن بیستم است. او پس از اخذ مدرک حقوق در دانشگاه دیژون فرانسه، در سال 1294 به ایران بازگشت و در جنگ دنیای اول به مدت کوتاهی با یک نیروی کرد علیه متفقین جنگید و خیلی زود به اروپا بازگشت و سرانجام در برلین اقامت کرد و اولین مجموعه داستان های کوتاه یکی بود یکی نبود را در سال 1300 خورشیدی در برلین منتشر کرد که از آثار طنز کوتاه به شمار می رود. اولین داستان پیروز او فارسی شکر است که در مجموعه یکی بود یکی نبود از مجموعه داستان های کوتاه او که پایه و اساس نثر مدرن فارسی است را چاپ کرد.

یکی بود یکی نبود اثر محمد علی جمالزاده، نه تنها به دلیل سبک نثر بدیع، اصطلاحات مدرن و استفاده از زبان فارسی محاوره ای بلکه به دلیل نقدها طنز و صریح از جامعه که خشم ایرانیان محافظه کار را برانگیخت، سر و صدای زیادی به پا کرد. این کتاب را شروعگر سبک واقع گرایی در ادبیات معاصر فارسی می دانند و بخاط نقل از آزادی و دموکراسی مخاطبان زیادی به خودش جلب کرد. در این کتاب شخصیت های متفاوت از هر قشری از جامعه وجود دارد که محمد علی جمالزاده با شرح دادن خلقیات و خصلت های آن ها، فرهنگ ایرانیان را ترسیم می کند.

داستان هایی که در این مجموعه قرار دارند عبارت اند از: فارسی شکر است، رجل سیاسی، دوستی خاله خرسه، درد و دل ملا قربانعلی، بیله دیگ بیله چغندر، ویلان الدوله، کباب غاز، مجموعه کلمات عوامانه فارسی.

در بخش ابتدایی و داستان فارسی شکر است در کتاب یکی بود یکی نبود می خوانیم: