حکایتی از شاهزاده قاجاری؛ حسینقلی میرزا عمادالسلطنه در آموزش خواندن و نوشتن به زیورالملوک - وبلاگ ساعتچی

به گزارش وبلاگ ساعتچی، انتشارات خانه فرهنگ هنر و مان کتاب حکایت های کوچک؛ خاطرات پراکنده از دوره قاجار به قلم حسینقلی میرزا عمادالسلطنه با تصحیح مشترک بهمن بیاتی و مجید عبدامین را به چاپ رساند.

کتاب حکایت های کوچک (خاطرات پراکنده از دوره قاجار) شامل مجموعه حکایاتی است که شاهزاده قاجاری، حسینقلی میرزا عمادالسلطنه، برادرزاده ناصرالدین شاه قاجار، از لحاظ آموزش و پیشرفـت در خواندن و نوشتن همسرشان، زیورالملوک خانم به صورت حکایات کوتاه و انتقادی از سلاطین قاجار و رجال آن عصر و اوضاع زمانه به رشته تحریر درآورده است.

با توجه به نزدیکی عمادالسلطنه به رأس هرم قدرت و حضور در دربار سلطنتی، و از آن جا که در بسکمک از این حکایات، او شخصا در صحنه حاضر بوده و بدون واسطه به توضیح ماجرا پرداخته، حکایت هایش حاوی تنوع و اهمیت فراوانی است که بی شک مطالعه و کنکاش در این مطالب، پژوهشگران را در امر پژوهش های تاریخی و اجتماعی آن دوره تاریخی کمک گر خواهد بود.

نکته قابل اهمیت این که تقریباً تمامی مطالبی که در ارتباط با ناصرالدین شاه بیان شده، به همین شکل یا با کمی تفاوت، در روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه نیز وجود دارد و این نکته، بر مقدار صحت گفته های عمادالسلطنه می افزاید. مزیت دیگر کتاب حکایت های کوچک (خاطرات پراکنده از دوره قاجار) به بیان مطالبی است که در دیگر متون به جای مانده از آن دوران قابل دسترسی نبوده و از این نظر اهمیت آن را دوچندان می نماید، زیرا برای آنالیز، نقد و تحلیل تاریخ دوران پادشاهی قاجار، به غیر از متون درباری و روزنامه های خاطرات شاه و اطرافیان که تنها به بیان مطالب مؤید اعمال و افعال پادشاهان و رجال عصر می پردازند، وجود چنین مطالبی که از زاویه ای دیگر و با نگاهی انتقادی به افعال شاه و اطرافیانش نظر داشته، بسیار حائز اهمیت است.

عمادالسلطنه به علت کم توجهی شاه به خود و خانواده اش و عنایت صدور به افراد کم سواد و متملق در آن عصر، بسیار آزرده خاطر بود و این آزرده خاطری به خوبی در جای جای این حکایات مشاهده می گردد، لیکن علت این بی لطفی ها را باید در محدود بودن مناصب و توقع سیری ناپذیر اطرافیان و نزدیکان سلاطین و گزارش های تلگرافچی های محلی که نمونه هایی از این گزارش ها امروزه در کاخ گلستان نگهداری می گردد و بعلاوه نامه های افراد محلی که به مرکز ارسال و در این آنها به توضیح سوءرفتار حکام پرداخته می شد، جستجو کرد.

حسینقلی میرزا سالور ملقب به عمادالسلطنه در سال 1285 ه.ق به دنیا آمد. او خالق رمان تاریخی آقامحمدخان قاجار است که به سبک نمایش نامه نگاشته شده است. او در سال 1308 از سوی ناصرالدین شاه حاکم همدان شد و اوضاع پرآشوب آن دیار را آرام ساخت و پس از فعالیت های گوناگون در سمت های مختلف، در سال 1346 مشغول به ترجمه و ادامه کارهای فرهنگی خود شد. عمادالسلطنه پس از مدتی بر اثر بیماری درگذشت و در تپه های اوین امروزی که جزء مجموعه دانشگاه شهید بهشتی است به خاک سپرده شد.

انتشارات خانه فرهنگ هنر و مان کتاب حکایت های کوچک (خاطرات پراکنده از دوره قاجار) به قلم حسینقلی میرزا عمادالسلطنه به تصحیح مشترک بهمن بیاتی و مجید عبدامین را در 248 صفحه را به چاپ رساند.