تغذیه تکمیلی چقدر و چگونه؟ (2) - وبلاگ ساعتچی

به گزارش وبلاگ ساعتچی، در ابتدای ماه هفتم بهتر است تغذیه تکمیلی را با یک وعده غذا آغاز کنید و کم کم به سه وعده در روز برسانید. از جمله برترین غذاها برای آغاز، فرنی آرد برنج، حریره بادام یا هر نوع حریره محلی که با آرد برنج تهیه می گردد، است. بهتر است این غذا را به میزان یک قاشق چایخوری و یک بار در روز آغاز و متناسب با اشتهای کودک بیشتر کنید.

تغذیه تکمیلی چقدر و چگونه؟ (2)

نویسنده: مینا کاویانی

سرپرست واحد آموزش همگانی

انستیتو تحقیقات تغذیه ای و صنایع غذایی کشور

غذای کمکی در ماه های مختلف بهتر است چگونه باشد؟

ماه هفتم: شیر مادر + از 1 وعده غذا آغاز کنید کم کم به 3 وعده در روز برسانید.

در ابتدای ماه هفتم بهتر است تغذیه تکمیلی را با یک وعده غذا آغاز کنید و کم کم به سه وعده در روز برسانید. از جمله برترین غذاها برای آغاز، فرنی آرد برنج، حریره بادام یا هر نوع حریره محلی که با آرد برنج تهیه می شود، است. بهتر است این غذا را به اندازه یک قاشق چایخوری و یک بار در روز آغاز و متناسب با اشتهای کودک بیشتر کنید.

یادآوری می شود آب جوشیده سرد شده هم در این ماه برای کودک ضروری است. بعلاوه در این ماه می توانید برای شیرخوار سوپ بدون حبوبات تهیه کنید.

ماه هشتم: شیر مادر + 4 وعده غذا

در این ماه علاوه بر فرنی و سوپ می توانید انواع پوره سیب زمینی، کدو و هویج را به شیرخوار بدهید. اندازه کمی نان هم می توان به کودک داد، اما به شرطی که با نظارت مادر یا فرد مراقب شیرخوار باشد.

برای دادن تخم مرغ در این ماه باید ابتدا تخم مرغ را به صورت آبپز و کاملاً سفت تهیه کنید. سپس زرده آن را با کمی شیر مادر و یا آب جوشیده مخلوط نمایید و مانند همه غذاها از اندازه کم آغاز نموده و به تدریج اندازه مصرف آن را بیشتر کنید، به طوری که در مدت یک هفته تا ده روز به یک زرده کامل برسد. بهتر است کودک را به مصرف تخم مرغ در وعده صبحانه عادت دهید.

دادن ماست به کودک هم از این ماه آغاز می شود. می توان ماست را بعد از غذا به کودک داد یا داخل سوپ یا آش او ریخت.

در این ماه می توان حبوباتی مانند عدس را که هضم آنها آسان است به سوپ کودک اضافه نمود. بعلاوه می توان اندازه کمی آبمیوه تازه طبیعی مانند آب سیب را به اسم میان وعده به کودک داد.

ماه نهم و دهم: شیر مادر + 4 تا 5 وعده غذا

مصرف حبوبات علاوه بر عدس در این دو ماه آغاز می شود. مصرف حبوبات به علت ارزش غذایی آن بسیار مفید است، زیرا حبوبات منبع خوبی از پروتئین هستند. برای اینکه حبوبات ایجاد نفخ ننمایند، بهتر است:

- از قبل حبوبات راخیس کنید و آب آن را داخل غذای کودک نریزید.

قبل از اضافه نمودن حبوبات به غذا، ابتدا آنها را کاملاً بپزید.

- موقع خوردن، اول آنها را با ته قاشق له کنید.

به علت اینکه تا این زمان کودک با انواع مواد غذایی آشنا شده است، توانایی خوردن غذاهایی مانند کته نرم را پیدا می نماید. به این ترتیب از این زمان به بعد غذاهایی مثل پلو با مرغ، کته ماهیچه و ماکارونی را می توان به او داد.

در این ماه ها می توان انواع میوه را به کودک داد. برای این کار اول میوه را تمیز بشویید و بعد پوست و هسته آن را گرفته، کاملا له کنید و به کودک بدهید. یادآوری می شود میوه های مختلف را با هم مخلوط نکنید تا کودک با طعم هر کدام از آنها آشنا شود. در این سن خرما هم می توان به کودک داد.

برای یادگرفتن جویدن غذا و تجربه غذا خوردن با دست، مواد غذایی مانند بیسکویت ساده را می شود به کودک داد.

ماه یازدهم و دوازدهم: شیر مادر + 5 وعده غذا

مانند ماه های قبل ابتدا شیر مادر و بعد غذای کمکی به کودک بدهید. بعد از یازده ماهگی انواع میوه و بعلاوه ماهی توصیه می شود. البته قبل از دادن ماهی اول تیغ های آن را به دقت بگیرید تا خطر خفگی برای کودک ایجاد نشود.

از سرانجام یازده ماهگی کم کم کودک را به غذای خانواده عادت دهید. تنوع غذایی کودک را هم بیشتر نمایید. برای این کار به توصیه های زیر عمل کنید:

- برای وعده صبحانه غذاهایی مانند فرنی، شیربرنج و تخم مرغ تهیه کنید.

- برای میان وعده صبح و یا عصر، به کودک آبمیوه، میوه و یا بیسکویت ساده بدهید.

- برای وعده ناهار یا شام از انواع سوپ، کته، پوره و یا ماکارونی بهره ببرید.

خوردن چه مواد غذایی برای کودک تا یک سالگی غیرمجاز است؟

- غذاهایی که پروتئین آنها ایجاد حساسیت می نماید (مانند شیر گاو، سفیده تخم مرغ و پنیر).

- میوه هایی که به علت حساسیت و یا احتمال گیر کردن در گلوی کودک و خفگی، مشکل ایجاد می نمایند (مانند انواع توت (توت سفید، توت فرنگی، شاه توت و تمشک)، آلبالو، گیلاس، خربزه، کیوی و انگور).

- تنقلاتی که مصرف آنها به علت حساسیت و یا احتمال خفگی برای کودک زیر یک سال ممنوع است (مانند بادام زمینی و کشمش).

- مصرف عسل هم برای کودک کمتر از یک سال توصیه نمی شود، چون احتمال مسمومیت وجود دارد.

نکاتی در خصوص رفتار والدین هنگام غذا خوردن کودک:

یکی از نگرانی هایی که مادران هنگام تغذیه تکمیلی بچه ها ممکن است با آن روبرو شوند، بی اشتهایی و تمایل نداشتن کودک به غذا خوردن می باشد، این در حالی است که اغلب اوقات فرزندشان از رشد نسبتا خوبی هم برخوردار است. باید دانست علت بی اشتهایی برخی از بچه ها، خوردن مکرر مواد غذایی مثل بسکویت، موز یا میوه های دیگر در فواصل بین وعده های غذایی است. بنابراین موقع خوردن غذای اصلی تمایلی به آن نشان نمی دهند و مادر تصور می نماید که بی اشتها شده اند. به همین علت برخی از مادران در خصوص غذا خوردن فرزندشان از رفتارهای نادرستی مانند التماس کردن، پرت کردن حواس کودک، موقع غذا خوردن (مثل تماشای کارتون)، جایزه دادن، تهدید کردن، به اجبار غذا دادن و یا دادن هر غذایی که کودک اراده کند (کودک سالاری) استفاده می نمایند. همانطور که گفته شد هیچ کدام از روش های ذکر شده، درست نیست.

باید دانست چون بچه ها درک درستی از زمان ندارند، در بسیاری اوقات عجله ای هم برای غذا خوردن ندارند و همین امر ممکن است مادر را به این فکر بیندازد که کودک بی اشتها شده و کم غذا می خورد، در حالی که بازی کردن با غذا، رفتار طبیعی کودک برای درک محیط اطراف است.

برای ایجاد تجربه ای شیرین و دلچسب از غذا خوردن در کودک و آرامش خاطر مادر، بهتر است تا حد امکان از داشتن وسواس برای غذاخوردن کودک، کوشش بیش از حد برای برقراری نظم و انضباط موقع غذا خوردن و نشان دادن اضطراب زیاد مادر، پرهیز شود.

منبع: نشریه دنیای تغذیه/شماره103.

منبع: راسخون